Wioska trędowatych

Płynąc w dół Amazonki, prawie 170 km od Pebas znajduje się miejscowość San Pablo, w której mieszkają dzieci, wnuki i prawnuki trędowatych. Na prośbę biskupa Javiera od kilku miesięcy regularnie odwiedzam tamtejszą misje. Od czerwca br. posługują tam 3 siostry zakonne z Meksyku ze zgromadzenia Niewolnice Misjonarki Jezusa.

W 1926 roku nad brzegiem największej rzeki świata, daleko od innych wiosek założono obóz dla trędowatych. Zgromadzono i odseparowano pod przymusem chorych z najróżniejszych zakątków Peru, a także Kolumbii i Brazylii. Choroba Hansena połączyła ludzi różnych narodowości, jęzków, zawodów, klas społecznych i religii. Życie w wiosce trędowatych nie było łatwe: Prymitywne szałasy z liści palm służyły za schronienie przed deszczem i równikowym słońcem. Dowożone jedzenie nie zawsze było świeże. Tęsknota za rodziną i poczucie krzywdy nieustanie towarzyszyły chorym. Obóz dla trędowatych posiadał uzbrojonych strażników oraz ogrodzenie z drutu kolczastego, aby utrudnić ewentualne ucieczki. W latach 30-tych do San Pablo dotarł doktor Max Kuczyński. Leprolog polsko-niemieckiego pochodzeni wprowadził nowe metody leczenia trądu. Odpowiednim podejściem do pacjentów przywracał trędowatym poczucie godności i zdrowie. Doprowadził do zlikwidowania kolczastego ogrodzenia, który upodabniał wioskę do obózu koncentracyjnego. W 2016 roku syn lekarza-emigranta Pedro Pablo Kuczyński został prezydentem Peru. W 1948 do San Pablo przybywają zakonnice ze zgromadzenia ¨Hospitalarias de San José¨. Wówczas w leprozorium mieszkało ponad 700 chorych. Siostry z Kanady i Peru z troską i oddaniem pomagały trędowatym przez 70 lat. Osoby z objawami trądu przesiedlano nad Amazonkę do końca lat 50-tych. Dzięki pomocy Kościoła Katolickiego w wiosce zostały pobudowane szpital, szkoły, warsztaty. Siostra Juana wspomina, że wioska Colonia położona 20 minut od San Pablo, była osiedlem dla osób zdrowych. Mieszkały tam siostry zakonne, lekarze, pielęgniarki, technicy, którzy uczyli trędowatych przydatnych zawodów min: uprawy ryżu, stolarki. Na głównym placu miasteczka Świętego Pawła znajduje się pomnik Ernesto ¨Che¨ Guevara. Student medycyny, późniejszy latynoamerykański rewolucjonista przebywał w wiosce dla trędowatych w 1952 roku przez niecały miesiąc jako wolontariusz. Integracja zdrowego społeczeństwa z mieszkańcami San Pablo nastąpiła w latach 80-tych. W San Pablo funkcjonuje Dom św. Józefa wybudowany w 1983 roku, w którym mieszka obecnie 10 trędowatych: samotnych, schorowanych i w podeszłym wieku, którymi opiekują się siostry zakonne. Dziś w 4-tysięcznej miejscowości żyje jeszcze około 50 osób z widocznymi znakami choroby Hansena. Od wielu lat trąd jest uleczalny, jednak niektórych skutków choroby: utrata wzroku, palców, kończyn, nosa nie można odwrócić.

W regionie Loreto San Pablo słynie z ludowego rzeźbiarstwa. Większość artystów to osoby trędowate. Utrata palców, zdeformowane dłonie nie są przeszkodą, aby tworzyć w drewnie małe cudeńka: papugi, żółwie, czaple itp. W czasie moich wizyt poznałem min: 70-letniego pana Antonio. Jest szczęśliwy i spełniony, jednak nie zawsze tak było. Wspomina, że jako młody chłopak z objawami trądu został wyrzucony z domu przez własnych rodziców. Przez dłuższy czas ukrywał się w lesie i mieszkał zdala od ludzi. Dzięki pomocy misji katolickiej nauczył się zawodu, który pozwolił mu usamodzielnić się i zarabiać na życie. Ma niewielki domek blisko szkolnego boiska. Dzieci w przerwach między zajęciami przychodzą do niego aby popatrzeć jak pracuje i napić się zimnej wody. Pan Antonio traktuje rzeźbiarstwo jako życiową misję, którą otrzymał od Boga.