Andrzej Rojewski

Podczas mszy w Środę Popielcową, głowy uczestniczących będą posypane popiołem. Ten obrzęd – symbol, wywodzący się z objawienia i ludzkiej tradycji, głosi prawdę o Bogu Stwórcy i o człowieku - stworzeniu: „Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz” (por. Rdz 3,19). Są to słowa o znikomości człowieka, ale wbrew temu, co mogłoby się na pierwszy rzut oka wydawać, niosą także nadzieję. Bóg wie przecież „z czego jesteśmy utworzeni, pamięta o nas, że jesteśmy prochem” (Ps 103,14).

Nie przypadkowo, w czytanym dziś fragmencie Ewangelii, św. Łukasz aż pięć razy mówi o „wypełnieniu” Prawa Mojżeszowego. Jezus, chociaż jest Synem Bożym, był także posłuszny prawom ludzkim. Taka jest głębia i prawda Wcielenia. 

„Gdy Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy...”.W tak krótkich słowach mówi Mateusz o Bożym Narodzeniu, ponieważ skupia się na ukazaniu znaczenia narodzenia Jezusa dla świata. Stąd właśnie obszernie opowiada o hołdzie trzech magów, wprowadzając w ten sposób do spisanej przez siebie Ewangelii. Mateusz kierował Ewangelię głównie do Żydów. Stąd specjalne rozłożenie akcentów ważnych dla tego kręgu.

„Gdy ogarnęła wszystko głęboka cisza, a noc dobiegała połowy swej drogi, z królewskiego tronu nieba zstąpiło Twoje wszechpotężne słowo” (Mdr 18, 14) rodząc się z Maryi Dziewicy w Betlejem. Wówczas „Naród kroczący w ciemnościach ujrzał światłość wielką” (Iz 9,1).

Dzisiaj pierwszy dzień nowego roku kościelnego. Św. Łukasz będzie wprowadzał chrześcijan w misterium zbawienia dokonanego przez Jezusa Chrystusa: ukaże misterium Jego przyjścia na świat z łona Maryi, wypełnienie zbawczej misji na świecie oraz aktualną obecność, zgodnie ze słowami: „ Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata”.

Jezus oskarżony. Jezus przed sądem.
Sędzią jest Piłat, urzędnik imperium rzymskiego dominującego wówczas w świecie, dowódca żołnierzy okupujących Palestynę. Cesarzem rzymskim jest Tyberiusz. Piłat ma wszystkie uprawnienia do zarządzania prowincją i tłumienia powstań wybuchających przeciwko okupantowi. Ostatnio w bramach miasta kazał powiesić Zelotów zbuntowanych przeciw Rzymowi.

Autor czytanej dziś Ewangelii - Mateusz ukazuje Jezusa, na początku działalności publicznej,  otoczonego tłumem ludzi. Opisując ten tłum mówi, że są to: chorzy, kalecy, ludzie dotknięci wszelkiego rodzaju nieszczęściami (Mt 4,23). Jezus spogląda na nich z miłością (Mt 9,36).

Pobożność maryjna wyrażała się w ciągu wieków w różnorakich formach. Zarówno w swej formie oficjalnej, liturgicznej, jak i w kształtach pozaliturgicznych szukała zawsze szaty odpowiadającej epoce, rozwijając przy tym wielkie bogactwo możliwości. Jednak nie każda forma tej pobożności odpowiada w sposób adekwatny treści wiary.

Z dziejów święta
W 326 roku cesarzowa Helena, matka Konstantyna Wielkiego, udała się z pielgrzymką do Ziemi Świętej. Wystawiła tam bazyliki: Narodzenia Pańskiego w Betlejem i Świętego Krzyża oraz Zmartwychwstania na Golgocie w Jerozolimie. Miejsce ukrzyżowania Chrystusa cesarz Hadrian uczynił ośrodkiem kultu pogańskiego, umieszczając ołtarz i posąg Jowisza. Helena usunęła je i wystawiła bazylikę. Wzniosła też kościół Wniebowstąpienia Pańskiego na Górze Oliwnej.

Z duszą i ciałem
Nie można poprzestać jedynie na mówieniu o nieśmiertelności duszy a pomijać zmartwychwstanie ciała. Wierzymy przecież, że „Słowo ciałem się stało”. W każdej Mszy św. Jezus czyni nas swoim Ciałem (czyli Kościołem) dając siebie samego jako pokarm. Dlatego więc, jak pisze św. Paweł: „Jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności: Chrystus jako pierwociny, potem ci, co należą do Chrystusa, w czasie Jego przyjścia”(1 Kor 15,22-23).

W pełni lata, gdy dni są pełne słońca i gdy chronimy oczy okularami przeciwsłonecznymi, obchodzimy uroczystość Przemienienia Pańskiego, tego tajemniczego wydarzenia opisanego w ewangeliach Mateusza, Marka i Łukasza. Jak podaje Mateusz (17,1-21), Jezus wziął ze sobą trzech ze swych uczniów na górę wysoką (prawdopodobnie Górę Tabor, wznoszącą się 560 metrów npm) i tam „przemienił się w ich obecności, a Jego twarz jaśniała jak słońce. Jego ubranie stało się białe jak światło”.

Patronką dnia dzisiejszego jest św. Anna, matka Maryi, babka Pana Jezusa Na próżno szukać jej imienia w kanonicznych księgach Pisma świętego. Spotykamy je natomiast, w apokryfie: „Protoewangelia Jakuba” z ok. 150 r. po narodzeniu Chrystusa. Od r. 1969 w dniu 26 czerwca czci się także św. Joachima – jej męża.

Blisko źródeł Jordanu, u stóp Hermonu, w miejscu pełnym zieleni, oszałamiającym świeżością i śpiewem ptaków,  z dala od tłumów, aby uniknąć ryzyka agitacji mesjańskiej, zapytał Jezus uczniów: „Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?” Pytał wyraźnie o swoją osobę. Odpowiedzieli, że opinia publiczna jest podzielona, lecz w sumie zgodna co do tego, że Jezus nie jest zwyczajnym człowiekiem. Jego słowa i czyny świadczą, że jest kimś wyjątkowym.

Przeszedł do historii jako ten, który ochrzcił Jezusa. Był od Niego starszym o pół roku krewnym. To o nim Jezus powiedział: „Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy od Jana Chrzciciela”. Do swej misji proroka przygotowującego drogę Jezusowi, dojrzewał na pustyni. udzielał chrztu pokuty nad Jordanem. Został ścięty ponieważ wypomniał Herodowi jego kazirodczy związek z Herodiadą, żoną jego przyrodniego brata. Jest patronem kilkudziesięciu grup zawodowych, miast i prowincji.

Serce pełni niezastąpioną rolę w naszym codziennym życiu, w naszych uczuciach, w relacji z ludźmi. Mówi o tym Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu: Bóg pragnie dać swemu ludowi nowe serce: „I dam wam nowe serce i nowego ducha tchnę do waszego wnętrza, kamienne serce wam odbiorę, a dam wam serce z ciała” (Ez 36,26). Pierwszym i najważniejszym przykazaniem jest „miłować Boga całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim umysłem i całą swoja mocą. Drugie jest to: Będziesz miłował swego bliźniego jak siebie samego” (Mk 12,30). Liturgia mówi często o sercu człowieka. Długi jednak czas mówiła jedynie o sercu Jezusa. Ostatecznie kult Serca Jezusowego i pobożność z niego wyrosła, istotnie poszerzyły to pojęcie.

W tej Hostyi jest Bóg żywy” Przypomnijmy pierwsze słowa dzisiejszej Ewangelii: „W pierwszy dzień Przaśników, kiedy ofiarowano Paschę. zapytali Jezusa Jego uczniowie: „Gdzie chcesz, abyśmy poszli poczynić przygotowania, żebyś mógł spożyć Paschę?” Paschalna Wieczerza była wyjątkowym dniem dla religijnego życia Izraela. Była bowiem nie tylko wspomnieniem przeszłości, gdy Bóg ocalił swój lud od zagłady w Egipcie, ale kierowała także spojrzenie członków Narodu Wybranego ku przyszłości. Uczyła, że w każdych okolicznościach trzeba szukać oparcia w Bogu, który jest „mocą swojego ludu” i jego zbawieniem.