szczawin@diecezjaplocka.pl
Powstanie parafii w Szczawinie związane jest z wybudowaniem murowanej kaplicy w tejże miejscowości przez wojewodą brzesko-kujawskiego J. Szczawińskiego, prawdopodobnie w kształcie krzyża, z kopułą pośrodku i czterema wieżyczkami na szczytach. Jego syn Jakub Olbracht Prawdzic Szczawiński, wojewoda inowrocławski, starosta gąbiński i łęczycki, za zgodą biskupa poznańskiego Wojciecha Tolibowskiego ufundował i wyposażył murowany kościół i klasztor, w którym w 8 listopada 1661 r. zamieszkali reformaci, zaś 20 listopada 1661 r. prawdopodobnie położono kamień węgielny pod nowy kościół murowany. Pracami architektonicznymi i konstrukcyjnymi kierował Isidorio Affaitati, wzorując się na kościele reformatów warszawskich. Kościół częściowo naprawiano w latach 1759-1783, by wkrótce rozpocząć jego rozbudowę. W latach 1786-1787 kościół przekształcono według projektu architekta Hilarego Szpilowskiego z fundacji Skarżyńskich. W kolejnych latach był wyposażany i upiększany. Konsekrował go 4 sierpnia 1790 r. sufragan włocławski biskup Maciej Chyczewski. W 1815 r. kościół pokryto dachówką, czym kierował Antoni Dobrosielski, odnowiono wnętrze i poddano konserwacji obrazy. Świątynia i klasztor pozostały w rękach reformatów do czasu kasaty w 1864 r., a następnie była to filia parafii Suserz. Klasztor szczawiński należał do wielkopolskiej prowincji reformatów pw. św. Antoniego z Padwy; odgrywał w niej ważną rolę, ponieważ znajdował się w nim nowicjat dla kandydatów do zakonu i pracowali w nim znani kaznodzieje, np. o. Karol Surowiecki. W 1905 r. dwunastogłosowe organy o trakturze klawiszowej mechanicznej i rejestrowej pneumatycznej wybudował w kościele Dominik Biernacki, staraniem ks. Kwiatkowskiego, rektora kościoła poklasztornego. W 1991 r. dodano do organów nowy głos – trąbkę.
Parafię w Szczawinie erygował 1 listopada 1919 r. arcybiskup warszawski kard. Aleksander Kakowski. Po zmianie granic diecezji w 1925 r. znalazła się na terenie diecezji płockiej. W czasie II wojny światowej 26 sierpnia 1940 r. został aresztowany ks. Henryk Łebkowski, który zginął w Dachau, a kościół pozostawał zamknięty.
Kościół jest murowany z cegły, jednonawowy na planie prostokąta, orientowany, otynkowany, wzniesiony zgodnie z tradycją architektoniczną, praktykowaną przez reformatów w II połowie XVIII w. Nawa trójprzęsłowa, z węższym przęsłem chórowym i węższym prezbiterium, zamkniętym półkolistą absydą. Prezbiterium od nawy oddziela łuk tęczowy. Świątynia posiada siedem ołtarzy; w głównym, barokowym, znajdują się rzeźby: Matki Boskiej Bolesnej, św. Jana Ewangelisty, św. Anny i św. Joachima. Ołtarze boczne poświęcone są: Wniebowstąpieniu Pańskiemu, św. Piotrowi z Alkantary, św. Walentemu, Matce Bożej, św. Antoniemu Padewskiemu i św. Pacyfikowi. Kościół i klasztor częściowo remontowano w 1946 r. oraz latach 1959-1960. Z klasztoru pozostało jedynie skrzydło wschodnie, resztę rozebrano bowiem w II połowie XIX w. oraz w latach 1939-1945. W pozostałościach zabudowań klasztornych znajduje się plebania i pomieszczenia parafialne.
Proboszcz