Sadłowo, Parafia Pw. Św. Jana Chrzciciela
Sadłowo 9, 87-500 Rypin
54 280 12 14
sadlowo@diecezjaplocka.pl
Udostępnij:
Aby wyświetlić tę zawartość, zaakceptuj marketingowe pliki cookie.

Wieś Sadłowo wspominana jest w dokumencie biskupa płockiego Jana Abrahamowica z 1313 r. i stanowiła wówczas własność biskupią. Pierwsza znana wzmianka o parafii w Sadłowie znajduje się w dokumencie o podziale dóbr, sporządzonym przez rodzinę Doliwów Słońskich w 1432 r.

Kościół parafialny w Sadłowie wzniesiono zapewne z drewna około połowy XIV w. prawdopodobnie z fundacji Ludwika z Sadłowa. W 1632 r. wspominany jest kościół drewniany pw. Narodzenia NMP, z wizerunkiem Ukrzyżowanego na środku, z zakrystią, z trzema ołtarzami, z których główny poświęcony był Matce Boże. Boczne ołtarze poświęcone były św. Janowi Chrzcicielowi i św. Mikołajowi. W wizytacji z 1695 r. jako tytuł kościoła podano św. Jana Chrzciciela. Kolatorami parafii była rodzina Swarockich herbu Rogala. Można domniemywać, że po najazdach szwedzkich w Sadłowie, którą to wieś przejęła rodzina Romockich, zbudowano nowy kościół, jednak w już końcu XVII w. chylił się on ku upadkowi, przetrwał do połowy XVIII w. W 1713 r. istniało w nim pięć ołtarzy.

Obecną, murowaną świątynię ufundował starosta lidzbarski Olbracht Pląskowski z żoną Rozalią z Bagniewskich, według projektu architekta J. Limockiego w latach 1752-1756, gdy proboszczem parafii był ks. Maciej Burski. Konsekracji świątyni dokonał brat fundatora, biskup sufragan chełmiński Fabian Pląskowski 18 lipca 1756 r., w czasie duszpasterzowania ks. Jana Ksawerego Ziółkowskiego. Obiekt wzniesiono z cegły i otynkowano. Na frontonie są dwie wieże, od zachodu znajduje się absyda. Zakrystia i skarbiec są sklepione, nawę zaś nakryto sufitem. Rokokowe ołtarze pochodzą z okresu budowy kościoła. W ołtarzu głównym mieszczą się obrazy: Matki Boskiej Częstochowskiej z 1904 r. z fundacji rodziny Rościszewskich (mal. Stanisława Zarzecki, w sukience od sióstr magdalenek), oraz św. Jana Chrzciciela (na zasłonie) i św. Kazimierza (owalny), po bokach zaś posągi św. św. Piotra i Pawła. Ołtarze boczne: św. Antoniego (obraz z końca XVII w., srebrna sukienka z 1748 r. ufundowana przez W. Gójskiego, liczne wota z XVIII w.), Serca Jezusowego (płaskorzeźba z początku XX w., u góry obraz św. Józefa), św. Mikołaja i św. Jana Nepomucena. Ambona, chrzcielnica, dwa konfesjonały, feretron oraz krucyfiks pochodzą z II poł. XVIII w., natomiast monstrancja, kielich i pacyfikał z XVI-XVIII w. 10-głosowe organy o trakturze klawiszowej mechanicznej i rejestrowej pneumatycznej zbudowano w II poł. XVIII w., odnowione przez Bogumiła Bynerta z Rypina w 1893 r., przebudowane staraniem ks. Stanisława Gogolewskiego w 1910 r. przez Jana Szrejberta z Włocławka. Polichromię wnętrza wykonał Bogusław Marschall z Gdańska w latach 1957-1958. W 1890 r. podjęto remont kościoła, gdy proboszczem był ks. Józef Pielaszewski: odmalowano wnętrze, odnowiono ołtarze, chrzcielnicę, wystawił także w 1889 r. nową, murowaną plebanię. W otoczeniu kościoła mur z XIX w. wraz z dzwonnicą murowaną z 1895 r.

W czasie II wojny światowej po aresztowaniu w październiku 1939 r. ks. Michała Kaczorowskiego, który zginął w niemieckim obozie KL Soladu w Działdowie 15 czerwca 1941 r., parafię obsługiwał ks. A. Lewańczyk (z diecezji chełmińskiej), rezydujący w Świedziebni. W nocy z 3 na 4 czerwca 1999 r. nieznani sprawcy włamali się do kościoła w Sadłowie i ukradli: sukienkę św. Antoniego, około 30 szt. wotów z ołtarza św. Antoniego, monstrancję (1600 r.), która została zwrócona 8 października 2012 r., trzy kielichy mszalne z XVI/XVII w., korony z obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej (nowe wykonano w 2017 r.).

Staraniem ks. Kazimierza Rostkowskiego wykonano prace związane z remontem i konserwacją dachu kościoła, wymianą elewacji (1990-1993 r.), instalacji elektrycznej kościoła (1997), przebudowano prezbiterium i zamontowano nowy ołtarza i ambonę (1998-1999 r., wyk.  M. Tyburski z Zasad rzeźbił J. Żebrowski z Niegłos, malował W. Przybylski ze Studzianki), pomalowano wewnątrz kościół (2000-2001 r.) oraz przeprowadzono konserwację, malowanie i złocenie wszystkich ołtarzy i obrazów: św. Jana Chrzciciela (2002 r.), św. Tekli (2003 r.), św. Antoniego z Padwy (2007 r.) oraz portretów Rozalii i Olbrachta Pląskowskich (2007 r.). Ponadto wykonano: generalny remont dzwonnicy (1994-1995 r.), remont parkanu kościelnego, organistówki oraz zmodernizowano i rozbudowano plebanię (1994-1998 r.). W kościele w Michałkach: zakupiono tabernakulum (1999 r.), przeprowadzono malowanie kościoła (2001-2004 r.), wyremontowano dach i kościelną wieżę wraz z wymianą elewacji na całym budynku (2007-2012 r.), wybudowano parkan kościelny, przebudowano prezbiterium, w ołtarzu głównym umieszczono obraz Jezusa Miłosiernego (2000 r., mal. W. Przybylski ze Studzianki), w ołtarzu bocznym zaś obraz bł. abpa A.J. Nowowiejskiego i bpa L. Wetmańskiego. 

Na przełomie XVIII i XIX w. istniała kaplica drewniana w Zasadach, w ogrodzie dziedziców Starorypińskich, po której nie ma już śladu.

W lesie przy drodze do Michałek powstała prawdopodobnie na początku XVIII w. kaplica św. Jana Chrzciciela, wzmiankowana po raz pierwszy w 1756 r. Odprawiano w niej nabożeństwa w uroczystość Narodzenia św. Jana. Przy kaplicy mieszkali pustelnicy. Ok. 1775 r. obiekt remontowano, choć nie odbywały się w nim nabożeństwa. Prawdopodobnie ok. 1800 r. uległ on zniszczeniu. W samej wsi Michałki w 1779 r. ewangeliccy osadnicy niemieccy wybudowali kościół kryty słomą. W latach 1935-1936 z inicjatywy pastora Kruschego wybudowano murowany kościół według planów Alfreda Beurtona, poświęcony 18 października 1936 r. W 1947 r. ks. proboszcz Roman Franciszek Słupecki przejął od Kościoła Ewangelickiego kaplicę w Michałkach, którą poświęcił 5 października tegoż roku. Ostatecznie kościół odkupiono w 1983 r.