Lubowidz, Parafia pw. św. Andrzeja Apostoła

Miejscowość Lubowidz wymieniana jest w źródłach od 1345 r. jako własność Wojciecha i Mikołaja Nagórków z Zawidza. W 1521 r. Lubowidz uzyskał lokację miejską, którą w 1530 r. potwierdził król Zygmunt Stary. W końcu XVIII w. straciła prawa miejskie, które ponownie odzyskała od 1 stycznia 2019 r.

Parafia powstała prawdopodobnie w II połowie XIV w., pierwsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1454 r. W 1598 r. wzmiankowany jest kościół drewniany pw. świętych Andrzeja i Małgorzaty, z malowanym prezbiterium. W nawie miał dwa ołtarze: św. Anny i św. Mikołaja. Pierwotny kościół drewniany został spalony w XVII w. Ten sam los podzieliła następna świątynia w 1798 r.

Obecny kościół zbudowano w 1802 r. z fundacji hrabiego Kajetana Onufrego Sierakowskiego, właściciela Lubowidza. Jest to budynek drewniany, konstrukcji zrębowej, oszalowany, wsparty na otynkowanej podmurówce. Nawa z węższym prezbiterium, a pod nim znajduje się krypta. Od północy prezbiterium zakrystia, od zachodu zaś niska kruchta. Świątynia została poświęcona 10 maja 1804 r. W latach: 1860, 1937 i 1966 prowadzono główne remonty. W ołtarzu głównym o charakterze barokowym z I połowy XIX w. obraz Matki Boskiej Różańcowej i św. Andrzeja (na zasuwie). Ołtarze boczne ku czci św. Walentego i Serca Jezusowego. W II połowie XIX w. do kościoła w Lubowidzu przywieziono organy z dotychczas nieustalonego miejsca, które w 1870 r. zostały przerobione, a w 1908 r. Józef Flaszczyński dodał do nich nową wiatrownicę i zmodernizował głosy. Obecnie jest to instrument ośmiogłosowy. W 1966 r. we wnętrzu polichromię i nowy witraż (1968 r.)  wykonał Henryk Domurat.

Obok kościoła w XIX w. wzniesiono jednokondygnacyjną, drewnianą dzwonnicę, w której są dwa przedwojenne dzwony: „Benedykt” i „Julian”.

W latach 2015-2019 staraniem ks. Tadeusza Nikicina i parafian kościół został gruntownie odnowiony: dach otrzymał tytanową blachę, wymieniono oszalowanie kościoła i dzwonnicy, odrestaurowano ołtarz główny.

W Rozwozinie, należącym dawniej do parafii Lubowidz (obecnie Poniatowo) w XVII i XVIII w. istniała drewniana kaplica, rozebrana z powodu zniszczenia. Na cmentarzu grzebalnym zachowała się kaplica grobowa z kryptą, ufundowana przez H. Sierakowską w 1848 r., z epitafiami fundatorki Heleny z hr. Dzieduszyckich i jej męża Kajetana Onufrego hr. Sierakowskiego.

Z parafią Lubowidz związanych jest troje błogosławionych, upamiętnionych na obrazach feretronach, wykonanych w 2018 r. przez Mirosława Żurawskiego, z inicjatywy ks. Tadeusza Nikicina i ks. Grzegorza Ślesickiego. W kościele parafialnym został ochrzczony bł. biskup sufragan płocki Leon Wetmański (1886-1941), z wioski Cieszki pochodziła bł. Klara Ludwika Szczęsna (1863-1916), założycielka sióstr sercanek, ochrzczona w kościele parafialnym w Lubowidzu, a bł. Stanisław Tymoteusz Trojanowski był franciszkaninem konwentualnym i męczennikiem z Auschwitz (1908-1942).