Kroczewo, Parafia pw. św. Jana Chrzciciela

Parafia pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela powstała w początkach XIV w., choć pierwsza wzmianka o kościele pochodzi dopiero z 1424 r. Za wcześniejszym istnieniem parafii przemawia jej wezwanie. W połowie XVI w. wzniesiono murowane prezbiterium z apsydą, zakrystią i kaplicą oraz drewnianą nawą. Z wizytacji z 1599 r. wiadomo, że kościół był konsekrowany i miał cztery ołtarze. Obiekt spłonął w 1705 r. Odbudował go w 1746 r. Jan Mikulski, podczaszy nowogrodzki, z ks. Maciejem Chmielewskim, proboszczem kroczewskim. Kościół wyposażony był w trzy ołtarze: ołtarz wielki, poświęcony św. Janowi Chrzcicielowi z obrazem Matki Bożej Bolesnej, oraz dwa boczne: św. Antoniego i św. Mikołaja. Renowację świątyni wykonano w 1885 r.

Obecny trzynawowy, murowany kościół wzniósł w latach 1918-1921 ks. Paweł Chodkowski, według projektu architekta Hugona Kudera. Konsekracji dokonał 31 maja 1928 r. biskup sufragan płocki Leon Wetmański. W 1938 r. polichromię wykonali bracia Drapiewscy. Kościół jest orientowany, murowany z cegły. Z pierwotnej świątyni zachowane prostokątne prezbiterium z półkolistą apsydą oraz zakrystią od południa i kaplicą od północy, podwyższonymi w 1922 r. Na cegłach znajdują się daty, m.in. 1694 oraz imiona: Albert, Adamus, Joannes, Petrus. Staraniem ks. proboszcza Jana Więckowskiego, który sprzedał swoją bibliotekę muzykologiczną, do kościoła sprowadzono prospekt po mniejszych organach z kolegiaty w Pułtusku. W 1930 r. Wacław Biernacki skonstruował do niego mutację instrumentu Blomberga. W 1947 r. Antoni Grygorcewicz z Warszawy prowadził w nich zmiany, skutkiem czego mają obecnie dwanaście głosów.

Po II wojnie światowej świątynię restaurowali ks. Antoni Wincenty Gawarecki i ks. Józef Gawlik (w latach 1989-1994 wybudował wieżę według projektu prof. Stanisława Marzyńskiego, w niej trzy dzwony: „Maryja”, „Jan”, „św. Leon Wielki”). 

Za czasów ks. Bonifacego Kazimierza Radziszewskiego świątynię pokryto blachą miedzianą i odnowiono polichromię. Staraniem ks. Henryka Wojciecha Szwajkowskiego wyremontowano zakrystię i ufundowano do kościoła nowe witraże (proj. Wojciech Janusz Bleja, wykonała pracownia Adama Głembowskiego z Poznania; prezentują sceny z życia patrona parafii: Anioł Pański ukazuje się Zachariaszowi, Nawiedzenie św. Elżbiety, Narodzenie św. Jana Chrzciciela, Ucieczka Elżbiety z Janem przed Herodem, Nauczanie Jana na pustyni, Jan chrzci w Jordanie, Śmierć Jana, św. Jan Chrzciciel oraz sceny z życia Matki Bożej Bolesnej, patronki kościoła: Przepowiednia Symeona, Ucieczka do Egiptu, Znalezienie Jezusa w świątyni, Spotkanie z synem na Drodze Krzyżowej, Obok krzyża Syna, Zdjęcie Syna z krzyża, Złożenie Jezusa do grobu, Ukoronowanie Wniebowziętej Maryi, Matka Boża Zwycięska, Matka Boska Częstochowska; w prezbiterium starsze witraże z 1967 r.: Wieczerza Pańska i Testament z krzyża, z pracowni Józefa Olszewskiego z Warszawy, proj. Halina Cieślińska-Brzeska, staraniem ks. Leona Chojnackiego).

W latach 1988-1992 staraniem ks. Józefa Gawlika i parafian wzniesiono kościół filialny pw. św. Józefa w Wojszczycach, który konsekrował 24 maja 1992 r. biskup pomocniczy Roman Adam Marcinkowski. Wnętrze zdobi obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.