Kapituły

Kapituła Katedralna Płocka

Skład:

Prałaci:

Kanonicy gremialni:

Prałaci i kanonicy seniorzy:

Kanonicy honorowi:

Kapituła Katedralna Płocka należy – obok Gnieźnieńskiej, Poznańskiej, Krakowskiej i Włocławskiej – do tzw. kapituł większych (inaczej: znaczniejszych lub prześwietnych; capitula insigna). Istnieje nieprzerwanie od XI wieku. Jej powstanie trzeba wiązać z utworzeniem przez legatów papieża Grzegorza VII w roku 1075 pierwszego biskupstwa na Mazowszu, czyli Diecezji Płockiej.

Z początku była to – jak należy przypuszczać – kapituła zakonna złożona z benedyktynów, którzy stanowili ówczesne prezbiterium biskupie. Jednak najprawdopodobniej już za czasów Władysława Hermana (1079-1102), kiedy to – jak się przyjmuje – wzniesiono pierwszą w Płocku katedrę biskupią, w skład Kapituły skupionej wokół kościoła katedralnego zaczęło wchodzić wyłącznie duchowieństwo diecezjalne.

Uzyskawszy ustrój korporacyjny, samodzielność ekonomiczną, prawo wyboru biskupów oraz prawo konsensu, Kapituła Katedralna Płocka przez całe stulecia stanowiła senat biskupów płockich, odgrywając olbrzymią rolę w życiu administracyjnym diecezji. Kapituła wspierała aktywnie rządców Diecezji Płockiej w podejmowaniu istotnych decyzji i aktów prawnych, współuczestnicząc jednocześnie w wykonywaniu ich władzy pasterskiej. Doniosłe zadanie przypadło Kapitule w sprawowaniu liturgii w kościele katedralnym oraz w szerzeniu kultury umysłowej na Mazowszu, między innymi poprzez prowadzenie szkoły katedralnej oraz troskę o cenny księgozbiór.

W dziejach Kapituły Katedralnej nigdy nie brakowało duchownych, którzy dzięki przymiotom serca i umysłu rozsławiali dobre imię Kapituły, Diecezji Płockiej i Polski. Podczas ostatniej wojny światowej i okupacji hitlerowskiej męczeńską śmierć ponieśli: błogosławiony arcybiskup Antoni Julian Nowowiejski (prepozyt Kapituły w latach 1903-1908) oraz błogosławiony biskup Leon Wetmański (prepozyt Kapituły w latach 1936-1941), wraz z pięcioma innymi członkami gremium kapitulnego.

Od 1903 roku Kapituła Katedralna Płocka składa się z czterech prałatur (prepozytura, archidiakonia, dziekania i scholasteria) i ośmiu kanonii gremialnych (rzeczywistych). Na czele Kapituły – jako jej przewodniczący – stoi prepozyt. Piastującym godności prepozyta i archidiakona przysługuje tytuł infułata. Kanonicy honorowi nie wchodzą do gremium Kapituły.

Nową epokę w dotychczasowej historii kapituł katedralnych zapoczątkowało wejście w życie Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, gdy wszystkie prerogatywy przysługujące kapitułom katedralnym na polu administracyjnym (zarówno sede plena, jak i sede vacante) przeniesiono na Kolegium Konsultorów oraz – w części – na Radę Kapłańską.

Kapituła Kolegiacka Pułtuska

Skład:

Prałaci:

Kanonicy gremialni:

Kanonicy honorowi:

Kapituła Kolegiacka św. Michała w Płocku

Kapituła Kolegiacka św. Michała w Płocku:

– powołana do istnienia w połowie XII wieku przy kościele kolegiackim św. Michała w Płocku, powstałym z fundacji Dobiechny, wdowy po Wojsławie, wychowawcy Bolesława Krzywoustego,

– w dniu 4 października 1732 roku, za zgodą Stolicy Apostolskiej i króla Augusta II, przeniesiona przez Biskupa Płockiego Andrzeja Stanisława Kostkę Załuskiego do kościoła pod wezwaniem św. Bartłomieja Apostoła w Płocku,

– rozwiązana w dniu 17 kwietnia 1819 roku na mocy dekretu kasacyjnego delegata apostolskiego Arcybiskupa Warszawskiego Franciszka Malczewskiego,

– dekretem Biskupa Płockiego Piotra Libery z dnia 2 kwietnia 2015 roku została restytuowana przy kościele kolegiackim pod wezwaniem św. Bartłomieja w Płocku (zwanym dalej kolegiatą), jako votum na 940-lecie Diecezji Płockiej.

Dostojnicy papiescy

Skład:

Odznaczony tytułem prałata ormiańskiego kościoła katolickiego

Odznaczony godnością kanonika gremialnego kapituły kanonickiej przy bazylice mniejszej pw. św. Elżbiety we Wrocławiu

Odznaczeni tytułem kanonika

Skład: