Jak dowiadujemy się ze wstępu, obecna publikacja kapłana – psychologa i emerytowanego akademickiego wykładowcy z naszej diecezji jest wydaniem poprawionym książki, która ukazała się ponad 20 lat temu. Po latach jej problematyka nie straciła na aktualności.
Lęki, poczucie pustki i beznadziei, depresje to niestety coraz częstsze komponenty życia wielu współczesnych ludzi. Rosnąca potrzeba osiągania sukcesu i samorealizacji wśród tych, którzy próbują sprostać narzuconym przez świat wzorcom, często skutkuje odejściem od wartości, które nadają sens ludzkiemu życiu, a ostatecznie nierzadko wypaleniem i frustracją. W swojej książce ks. prof. Romuald Jaworski pokazuje, w obliczu rozmaitych trudności chrześcijaństwo i psychologia chrześcijańska jest najlepszą z możliwych alternatywą dla odpowiedzi, jakie niosą psychologie laickie.
Najpierw jednak Autor stawia pytanie, dlaczego jedni pokonują rozmaite trudności, a inni nie są w stanie stawić im czoła? Co sprawia, że człowiek obiera strategię "byle przeżyć", a nie "żyć w pełni"? I tu Ksiądz Profesor wskazuje w pierwszym rzędzie na uwikłanie człowieka w uniwersalne sprzeczności i dylematy np. wybór między pewnością a ryzykiem, dawaniem a braniem, czy tendencją do zamknięcia się i obrony intymności a upublicznieniem swego życia (jakież to aktualne w dobie social-mediów!).
Jednocześnie każdy człowiek niesie jakąś własną historię zranień. W książce odnajdziemy ważne zestawienie wydarzeń, które stanowią źródła zranień; ciekawe, że ten spis rozpoczyna się już od momentu poczęcia. Inne przyczyny przyjęcia "strategii nastawionej na przeżycie", na jakie wskazuje ks. R. Jaworski to doświadczenie różnego rodzaju lęków i grzech, który, jak pisze, "jest podstawowym konfliktem w ludzkiej egzystencji".
Wyrwanie się z tej matni konfliktów możliwe jest m.in. przez przebaczenie i nawrócenie, które, jak przypomina kapłan - psycholog, "dokonuje się na trzech poziomach: zmiany myślenia, przemiany w sferze uczuć i ujawieniu nowych zachowań". Autor opisuje też środki pomagające w leczeniu zranień i realizacji pełni życia, które jego zdaniem obok duszpasterzy z powodzeniem mogą też stosować terapeuci chrześcijańscy. A są nimi modlitwa, kontakt ze Słowem Bożym oraz kult liturgiczny.
Równie istotna kwestia to sama definicja "pełni życia". Ta pełnia jest dziś równie pożądana co różnie rozumiana, nierzadko czysto materialnie. Autor książki ustawia ją w perspektywie wiary chrześcijańskiej. Ona, jak pisze, "pozwala wykroczyć poza ramy czysto ludzkiego nadawania sensu". Możliwość a nawet wezwanie do współpracy z łaską Bożą w dążeniu do pełni życia sprawia, że człowiek nie jest skazany na bezduszną samorealizację, w oparciu o własne siły, która zawodzi szczególnie w konfrontacji z cierpieniem, chorobą, czy perspektywą umierania.
Książka ks. prof. Romualda Jaworskiego może być pomocna dla psychologów chrześcijańskich, ale równie inspirująca może okazać się dla osób przeżywających rozmaite trudności i kryzysy. Niemal na każdej stronie w tekście znajdziemy wyodrębnione ważne cytaty, przypominające formą sms-y w telefonie komórkowym, do których łatwo i szybko można wrócić.
Książka "Zrozumieć i pokonać trudności. Psychologiczne drogi osiągania pełni życia" (s. 141) dostępna jest w Księgarni Diecezjalnej w Płocku oraz na stronie internetowej Płockiego Instytutu Wydawniczego, w kategorii Psychologia.
