W zbiorach muzealnych znajduje się wiele obrazów i rzeźb przedstawiających Matkę Boską. Rozwój ikonografii maryjnej rozwinął się w okresie Bizancjum, tam wykształciły się tzw. typy przedstawień Matki Boskiej, znane dzisiaj w postaci ikon, np. Hodegetria, Eleusa (w Polsce najbardziej znaną ikoną jest obraz Matki Boskiej Jasnogórskiej). Z Bizancjum wpływy
te przeniosły się do Europy, gdzie rozwijały się pod wpływem Kościoła katolickiego.
Pośród przedstawień maryjnych zgromadzonych w muzeum, znajdziemy między innymi wzbudzające zachwyt i radość turystów Madonny z poezji polskiej autorstwa Wiesławy Kwiatkowskiej. Na ekspozycji Chrystus w sztuce można znaleźć obraz Alberta Auble Madonna Arabska (podtytuł Sen Dzieciatka na Pustyni). Zwiedzający mogą także podziwiać rzeźby (także w postaci kapliczek) i obrazy związane z przedstawieniem tzw. Anny Samotrzeciej (przedstawienie św. Anny, Matki Boskiej i Jezusa).
Obok tzw. Pięknych Madonn, w okresie późnego średniowiecza rozpowszechnił się
typ przedstawień Maryi związanych z Pasją, wśród nich Matka Boska Bolesna i pieta. Wśród wszystkich przedstawień, w muzealnym zaciszu wspomnianej już wystawy Chrystus
w Sztuce, można odnaleźć między innymi właśnie piety. Włoska nazwa rzeźby pieta, oznacza litość, współcierpienie lub miłosierdzie, i nawiązuje do pewnego zwyczaju z czasów średniowiecza, kiedy rozpowszechniła się modlitwa na Wielki Piątek, poprzez którą rozpamiętywano rany Chrystusa, spoczywającego na łonie Matki Boskiej.
Pieta jako przedstawienie Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Chrystusa, staje się nośnikiem ważnej informacji o roli Matki Boskiej w Zbawieniu. Tego rodzaju przedstawienia są charakterystyczne dla sztuki gotyku. Pierwsze piety w formie rzeźby pojawiały się na początku XIV wieku w Niemczech, po czym rozpowszechniły się w Europie. Jednym z najbardziej znanych tego typu przedstawień Matki Boskiej jest Pieta autorstwa Michała Anioła (Bazylika św. Piotra w Watykanie, 1449). W Polsce jedną z najbardziej znanych tego typu rzeźb jest piętnastowieczna pieta w kościele św. Barbary w Krakowie.
„Nasze” piety datowane są na 1430 i na 1440 rok i są trochę starsze od wspomnianej rzeźby Michała Anioła. Pochodzą z kościoła w Drobinie, zostały odnalezione w jego podziemiach
w latach 30. XX wieku i przekazane do istniejącego już wówczas Muzeum Diecezjalnego, kiedy dyrektorem placówki był ks. Aleksander Dmochowski. Do dzisiaj można je podziwiać na stałej ekspozycji.
Źródła:
„Gotyk. Architektura, rzeźba, malarstwo”, pod red. Rolfa Tomana, wydanie polskie Baran
i Suszczyński, 2007.
