Publikacja przedstawia dzieje wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej w Płaszczu Hetmańskim - żołnierskiego wotum złożonego w 1977 r. przez kombatantów Jasnogórskiej Bogarodzicy. Na płaszczu zamiast klejnotów żołnierze i ich bliscy zawiesili 272 odznaczeń i odznak wojskowych z lat 1914-1945, znakami męstwa opisując historię Rzeczypospolitej.
Autor, jasnogórski kapelan Żołnierzy Niepodległości, przywołuje przykłady szczególnego kultu, jakim otaczany jest Wizerunek Hetmanki od ponad czterdziestu lat. Wskazuje m.in. misje przygotowujące polskich żołnierzy do Jubileuszu Roku 2000 połączone z peregrynacją kopii Jasnogórskiej Hetmanki. Kopia ta przez cztery lata nawiedziła wszystkie okręgi wojskowe i rodzaje sił zbrojnych, obecna była nie tylko w kościołach garnizonowych, kaplicach i izbach modlitwy, ale także w koszarach, uczelniach wojskowych, szpitalach, na poligonach, pokładach okrętów i śmigłowców. Hetmanka przychodziła do żołnierzy i ich rodzin, by po dekadach ateistycznej indoktrynacji ukazać im drogę odbudowy więzi z Bogiem i Kościołem.
Równolegle z peregrynacją, dokonywał się proces nazwany przez jednego z sędziwych kombatantów, ponownym zdobywaniem świata przez Matkę Bożą w Płaszczu Hetmańskim. Jej wizerunek w setkach odbitek fotograficznych trafiał do rąk byłych legionistów, żołnierzy kampanii wrześniowej, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie oraz Armii Krajowej, rodzin kombatantów. Reprodukcje wizerunku pojawiały się w czasopismach, przewodnikach, na znaczkach pocztowych i kalendarzach. Powstało również kilkadziesiąt malarskich kopii wizerunku Hetmanki, które znajdują się w kościołach i kaplicach garnizonowych oraz w zbiorach prywatnych. Charakterystyczne elementy programu ikonograficznego Jasnogórskiej Hetmanki pojawiły się także na szatach liturgicznych, sztandarach, medalach, tablicach pamiątkowych, ryngrafach, w malarstwie i rzeźbie.
Andrzej Czapski
