Ks. prał. prof. Daniel Brzeziński, redaktor naukowy publikacji, wiceprezes Towarzystwa Naukowego Płockiego i kustosz Kapituły Katedralnej Płockiej zaznaczył, że autor publikacji śp. ks. kan. Marian Ofiara, proboszcz i kustosz sanktuarium w Działdowie (w diecezji toruńskiej) podjął się napisania monografii. Praca powstawała na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jako rozprawa doktorska, przerwała ją śmierć ciężko chorego autora.
- Ta książka jest pomnikiem wdzięczności dla księdza Mariana Ofiary. To dzieło jego życia. Był tytanem pracy. Wykonał żmudną pracę, która zajęła mu ponad ćwierć wieku poszukiwań. Przede wszystkich chodziło mu o liczbę ofiar obozu Soldau (Działdowo), lokalizację szczątków i upamiętnienie tych ludzi. Soldau było obozem okrutnym - zaznaczył naukowiec.
Przypomniał, że ks. Marian Ofiara mawiał, że przybył do Działdowa o jedno pokolenie za późno: dorośli więźniowie już nie żyli, a ich dzieci, które przeżyły obóz, niewiele pamiętały. Zaznaczył, że obóz Soldau przed laty nie istniał w zbiorowej świadomości. Księdza Ofiarę zawiózł do niego po raz pierwszy ks. kanonik Czesław Burczyk, proboszcz parafii pw. św. Wojciecha w Działdowie. Miejsce martyrologii w czasie minionych lat odwiedziło wielu biskupów, a w 1967 roku był w nim kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski. Redaktor książki zrelacjonował też próby zagospodarowania miejsca obozu przez miasto. Obecny stan miejsca pozwala mieć nadzieję, że pamięć o obozie przetrwa.
- Cztery miesiące po śmierci księdza Ofiary odnaleziono miejsca pochówku szczątków, na przykład jest nim las w Malinowie. Odnaleziono tam 17 ton prochów, co oznacza, że w obozie zamordowanych zostało około 8 tysięcy osób - przekazał ks. profesor Brzeziński.
Prof. dr hab. Leszek Zygner, przewodniczący Sekcji Dialogu TNP podkreślił, że męczennicy działdowscy „usłali drogę swoją krwią”. Dostępnych jest 13 tysięcy teczek w języku niemieckim, prowadzonych przez gestapo, w których są nazwiska wszystkich, którzy byli aresztowani w Soldau do stycznia 1945 roku. Diecezja płocka straciła podczas II wojny światowej obu swoich biskupów (obaj zostali tam zamęczeni w 1941 roku), była więc pod tym względem bardzo doświadczona.
Z kolei ks. dr Wojciech Kućko, sekretarz Sekcji Dialogu TNP dodał, że w Soldau zginęło 50 ze 120 wszystkich zamordowanych księży z diecezji płockiej.
W omawianej publikacji ważne miejsce stanowią zdjęcia, historyczne i współczesne. Jest wśród nich wizerunek bł. abp. Antoniego J. Nowowiejskiego, bł. bp. Leona Wetmańskiego czy bł. s. Marii Teresy od Dzieciątka Jezus (Mieczysława Kowalskiej), klaryski kapucynki z Przasnysza. Są fotografie budynków obozowych, są krzyże, w tym tzw. krzyż męczeństwa arcybiskupa, z którym nie rozstał się do końca życia.
Jeśli chodzi o fotografie współczesne, to uwieczniono na nich ważne celebracje w kościołach w Działdowie, dedykowane biskupom męczennikom i zamordowanym w obozie, są fotografie pielgrzymów, którzy odwiedzają miejsce kaźni narodu polskiego, w tym młodzież szkolna.
Wielu młodych dotarło do Działdowa w pielgrzymkach dzięki zaangażowaniu pani Teresy Krowickiej z Płocka, która w dzieciństwie przebywała w obozie wraz z rodziną. Są zdjęcia dokumentujące pamiątkowe tablice. Na kilku fotografiach uwieczniono też ks. Mariana Ofiarę, który z uporem i konsekwentnie dociekał prawdy działdowskiej martyrologii.
Publikacja pt. „Martyrologium duchowieństwa polskiego i osób zakonnych w niemieckim obozie zagłady Soldau” ukazała się nakładem Płockiego Instytutu Wydawniczego. Jej redaktorem naukowym jest ks. prał. dr hab. Daniel Brzeziński, prof. UMK w Toruniu, kierownik Katedry Teologii Praktycznej.
Organizatorami spotkania w TNP byli: Sekcja Dialogu TNP, Wydział ds. Rodzin Kurii Diecezjalnej w Płocku, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej oraz Fundacja „Pokolenie”.
***
Ksiądz kanonik Marian Ofiara (1962-2022), to budowniczy kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Działdowie, proboszcz i kustosz Sanktuarium Diecezjalnego Błogosławionych Męczenników Działdowskich abp. Antoniego Juliana Nowowiejskiego i bp. Leona Wetmańskiego w Działdowie. Sanktuarium działdowskie odwiedza wiele pielgrzymek z Polski, zwłaszcza z diecezji płockiej i toruńskiej.
Obaj biskupi z Płocka dzięki jego staraniom zostali 12 czerwca 2010 roku patronami Działdowa. Przyczyni się do powstania w kościele parafialnym granitowej tablicy z nazwiskami osób duchownych i zakonnych zamordowanych w Soldau. W 2018 roku przy sanktuarium powstał symboliczny grób biskupów z Płocka. W tzw. Lasku Zwierskiego 22 marca 2013 roku stanął krzyż i tablica upamiętniające męczeństwo pomordowanych więźniów.
Ks. kan. Marian Ofiara za wieloletnią działalność społeczną w roku 2014 został wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Miasta Działdowa. Był kanonikiem dwóch kapituł: otrzymał godność kanonika honorowego Kapituły Kolegiackiej Grudziądzkiej w 2009 roku i Kapituły Katedralnej Płockiej w roku 2018. Pośmiertnie został odznaczony przez Instytut Pamięci Narodowej złotym medalem Reipublicae Memoriae Meritum.