ciechanow.jozef@diecezjaplocka.pl
www.faraciechanow.pl
O istnieniu grodu w Ciechanowie wiadomo od 1065 r. Zapewne na podgrodziu istniał wówczas kościół pw. świętych Piotra i Pawła, który według tradycji trwającej do XVII w. był pierwotną świątynią parafialną. W 1609 r. drewniana i – jak sądzono – konsekrowana kaplica posiadała jeden ołtarz, przy którym kapelan dwa razy w tygodniu odprawiał Mszę św. Odbudowano ją ok. 1720 r.; uległa zniszczeniu prawdopodobnie ok. 1800 r.
Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny ufundowali książęta mazowieccy (1266) być może w związku z lokacją miasta. Spalili go prawdopodobnie Krzyżacy w 1409 r.; po odbudowie ponownie spłonął w 1463 r.
Obecną świątynię pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny budowano etapami. Zapewne już ok. 1476 r. wzniesiono prezbiterium oraz dwie boczne kaplice. Prace ukończono ok. poł. XVI w., gdy proboszczem ciechanowskim był M. Kobylnicki (1530-1564?), późniejszy kanclerz katedry płockiej i prepozyt kolegiaty warszawskiej. Orientowany trójnawowy kościół z sufitem, wspartym w nawach na jedenastu murowanych filarach został wzniesiony z cegły, z głazami narzutowymi w dolnych partiach muru; posiada obecnie dwie kaplice transeptowe (późnogotycka Męki Pańskiej, południowa św. Anny, przebudowana w XIX w.); nie istnieje już dziś Kaplica Matki Boskiej Bolesnej, wzmiankowana w 1740 r. Konsekracji dokonał biskup płocki Andrzej Noskowski h. Łada w 1551 r. Ok. 1609 r. świątynia miała w prezbiterium malowany sufit; wewnątrz znajdowało się jedenaście ołtarzy. W tym czasie istniało w mieście kolegium mansjonarzy, fundowane w 1522 r. przez Aleksandra z Myszczyna, sufragana włocławskiego i dziekana kolegiaty pułtuskiej. Poszczególnymi ołtarzami opiekowały się cechy rzemieślnicze.
Gruntowny remont kościoła przeprowadzono w 1781 r. Wielkie zniszczenia wyrządziły wojska francuskie. W 1807 r. kościół zamieniono na piekarnię, a później na magazyn mąki. Spalono wówczas całe wyposażenie wnętrza: ołtarze, ambonę, podłogi, chrzcielnicę, zniszczono organy i parkan cmentarza. Dopiero ok. 1821 r. ks. Eligiusz Rajmund Bagiński przystąpił do restauracji świątyni, m.in. z funduszów generała hrabiego Wincentego Krasińskiego i parafian. Ponownie konsekrował ją w 1822 r. biskup płocki Adam Michał Prażmowski h. Belina.
W 1841 r., z dotacji A. Zembrzuskiej, przebudowano zniszczoną kaplicę św. Anny, poświęcając ją św. Józefowi. Ołtarze zakupiono ok. 1870 r.; w 1900 r. ks. Wiktor Radzikowski zastąpił je nowymi. Kolejny remont rozpoczęto w 1913 r. i kontynuował go w latach 20. XX w. ks. Remigiusz Jankowski, według projektu Stefana Szyllera. Przebudowano wówczas kaplicę południową, dobudowano zakrystię i okrągłą wieżyczkę ze schodami. Po remoncie w 1920 r. polichromię wykonał Władysław Drapiewski. W 1928 r. w kościele stanęły organy, wykonane w fabryce Wacława Biernackiego. W 1889 r. na szczycie Góry Farskiej wybudowano neogotycką dzwonnicę.
Wyposażenie wnętrza stanowią: główny ołtarz w stylu neogotyckim dedykowany Najświętszej Maryi Pannie oraz cztery boczne: św. Stanisława Kostki (obraz świętego malował P. Styka), NMP, św. Piotra (1953 r.) i Serca Jezusowego; sześć konfesjonałów. W kaplicy zachował się stary krzyż z belki tęczowej (XVI w.). W nawie głównej, na lewym filarze, znajduje się późnogotycka płyta nagrobna Stanisława Szczurzyńskiego (zm. 1556), z płaskorzeźbioną postacią rycerza w zbroi, z napisem antykwą w bordiurze i kartuszami w narożach oraz herbami: Ostoja (lub Przegonia), Pobóg, Lubicz (odwrócony) i Prawdzic. Oprócz wspomnianego nagrobka w kościele znajdują się liczne tablice pamiątkowe i epitafijne. Wśród nich wyróżnia się tablica z łacińskim tekstem z 1644 roku, sławiąca życie i zasługi Andrzeja Przedwojewskiego oraz Doroty Bielińskiej, ufundowana przez ich syna, Aleksandra, kasztelana lubaczowskiego. Z kolei pośród epitafiów najciekawsza jest tablica należąca do Jana Gumowskiego (zm. 1844 r.).
W latach 70. i 80. XX w., staraniem proboszcza i dziekana ciechanowskiego – ks. Czesława Głowickiego dokonano przebudowy prezbiterium świątyni, stosownie do wymogów liturgicznych po Soborze Watykańskim II. W 1985 r. wykonano marmurową posadzkę, a w 1988 r. miedziane pokrycie dachu. Artyści malarze, pod przewodnictwem profesora Politechniki Krakowskiej Wiktora Zina, uwiecznili na ścianach bocznej kaplicy Matki Bożej postacie i wydarzenia z życia Kościoła polskiego, diecezji płockiej i parafii farnej. W tym czasie została też przeprowadzona rozbudowa plebanii parafialnej. Z kolei w latach 1992-1995 dokonano renowacji polichromii w kościele, a pod Górą Farską, obok kościoła, w 2009 r. wzniesiono ołtarz polowy z pomnikiem św. Jana Pawła II. W 2018 r. poddano termomodernizacji dom parafialny „Katolik”.
Drewnianą kaplicę w Przedwojewie, w dworskim ogrodzie przy drodze do Przasnysza, wzniósł w 1620 r. Marcin Przedwojewski. Nabożeństwa odprawiali w niej augustianie z klasztoru ciechanowskiego. Brak o niej wiadomości w aktach wizytacyjnych z pocz. XVIII w. Z 1775 r. pochodzi wiadomość, że na miejscu dawnej kaplicy wzniesiono nową, również drewnianą, którą później wielokrotnie remontowano. W 1888 r., staraniem Aleksego Dembowskiego, właściciela dóbr Przedwojewo-Sona, (zm. 1898 r.), kościół gruntownie remontowano. We wnętrzu belka tęczowa z krucyfiksem z XVII w., ołtarz główny z II połowy XVIII w. z obrazem św. Stanisława, biskupa i męczennika
Obecnie obiekt w Przedwojewie został w ostatnich latach ponownie wyremontowany i stanowi kościół filialny pw. Przemienienia Pańskiego parafii pw. św. Józefa w Ciechanowie.
Proboszcz
Wikariusz
wikariusz
Wicedyrektor KRDP
Emeryt