Święta Anna - babcia wszystkich chrześcijan

Wkrótce w kalendarzu pojawi się data 21 stycznia, a co za tym idzie ważne święto - Dzień Babci. W zbiorach Muzeum Diecezjalnego posiadamy zabytki związane także z tym świętem, a raczej z konkretną postacią związaną z tą datą. Mam na myśli postać św. Anny, której wspomnienie przypada co prawda na dzień 26 lipca, jednak myślę, że warto Ją wspomnieć przy okazji Dnia Babci, jako babcię Jezusa!

Foto 1Am
foto: A. Milewski

Anna z języka hebrajskiego oznacza „łaska”. Św. Anna jest patronką Bretanii, matek, kobiet rodzących, wdów i żeglarzy.  Według protoewangelii Jakuba, Anna była matką Marii, a tym samym babcią Jezusa. Pochodziła z królewskiego rodu Dawida, tak jak jej mąż Joachim.  Ich małżeństwo było przykładne, byli bardzo pobożnymi ludźmi, jednak długo nie mogli doczekać się potomka.

Po 20 latach małżeństwa i gorących modlitwach na świat przyszła ich córka - Maria (wspomnienie tego wydarzenia przypada 8 września), której narodzenie przepowiedział małżonkom anioł posłany przez Boga. Do końca życia Anna mieszkała wraz z mężem i córką w Nazarecie. Po śmierci została pochowana w dolinie Jozafata, w VIII wieku ciało św. Anny zostało przeniesione do Konstantynopola, a następnie do Francji.

Kult św. Anny rozpowszechnił się początkowo w Kościele wschodnim, od X wieku kult św. Anny oraz św. Joachima rozpowszechniono także w Kościele katolickim. W Kościele prawosławnym św. Anna wspominana jest trzykrotnie, w Kościele katolickim raz - 26 lipca.

Najstarsze przedstawienia św. Anny pochodzą z Faras (freski), z tego samego okresu  - VIII wiek, pochodzi wizerunek św. Anny w jednym z rzymskich kościołów.  W ikonografii przedstawiana jest najczęściej z Maryją jako małą dziewczynką lub jako św. Anna Samotrzeć, z Maryją i małym Jezusem.

W naszych zbiorach muzealnych posiadamy kilka takich przedstawień, najstarsze pochodzą z XVI wieku i są wytworem naszych rodzimych świątkarzy. Są to rzeźby z Dobrzykowa i z Miszewa Murowanego. W zbiorach znajduje się także z tego samego okresu kapliczka z Dzierzgowa, przedstawiająca św. Annę, Maryję i małego Jezusa. Na eskpozycji znajdziemy również przedstawienie św. Anny w malarstwie. Z XVI wieku pochodzi obraz szkoły florenckiej Madonna z Dzieciątkiem i św. Anną, a także obraz św. Anny Samotrzeciej z Różana.

Przy okazji święta naszych babć warto wspomnieć również tę najważniejszą dla chrześcijan babcię - św. Annę.