Pięćdziesiątnica. Celebracja Pięćdziesiątnicy w historii
Zarówno na Zachodzie (św. Augustyna i św. Leon Wielki), a na Wschodzie przez św. Grzegorza z Nysy i św. Jana Chryzostoma, Pięćdziesiątnica jest określana jako zesłanie Ducha Świętego na Apostołów i misyjne wkroczenie Kościoła w świat.
Ponieważ jednak jest ona wspomnieniem konkretnego wydarzenia, święto Pięćdziesiątnicy staje sie, pod koniec IV wieku, przynajmniej na Zachodzie, rodzajem powtórzenia uroczystości paschalnej przez celebrację inicjacji chrześcijańskiej dla tych, którzy nie mogli być ochrzczeni w świętą noc Wigilii Paschalnej. Tak było w Rzymie, jak świadczy o tym św. Leon Wielki zarówno w swoim nauczaniu, jak i w liście skierowanym do biskupów Sycylii. Z tego powodu do Pięćdziesiątnicy dodano nocne czuwanie wzorowane na Wigilii paschalnej. W VI wieku dołączono do niej post przygotowawczy w sobotę, co było przeciwstawieniem do świątecznej koncepcji pierwotnej Pięćdziesiątnicy. W wielu Kościołach, wierni zgodnie ze starym zwyczajem, przez długi czas unikali zachowywania tego postu.
Inną konsekwencją chrzcielnego charakteru celebracji Pięćdziesiątnicy było dodanie do święta oktawy ze względu na katechezy mistagogiczne neofitów. Poświadczenie tego znajdujemy w listach (dokumentach) rzymskich z początku VII wieku. Lecz ta świąteczna oktawa zbiegała się (przystawała) z tygodniem podjęcia postu przerwanego od Wielkanocy, post czwartego miesiąca (czerwiec), i uzgodnienie było trudne. Wprowadzenie w Galii trzech dni pokuty lub dni krzyżowych przed Wniebowstąpieniem (koniec V wieku), w oczekiwaniu ich zaadoptowania w liturgii rzymskiej (początek IX wieku) miało dokończyć przerwaną jedność pięćdziesięciu dni radości, podczas których się nie pości i modli na stojąco.
Celebracja uroczystości Pięćdziesiątnicy
Niedziela Pięćdziesiątnicy ma dwie msze: z wigilii (sobota wieczór) i z dnia.
W pierwszej mszy można dokonać wyboru między czterema czytaniami ze Starego Testamentu. One się uzupełniają, a ich zestaw wspiera poznanie rozmaitych aspektów misterium zstąpienia Ducha Świętego na Apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy. Czytanie ukazuje Kościół jako przeciwstawienia wieży Babel, symbolizującej rozejście się ludzi (czyt. 1); Pięćdziesiątnica i święto promulgacji nowego Prawa, wpisanego przez Ducha Świętego w serca ludzi (czyt. 2); dar Ducha sprawia, że podnosi się ze śmierci nowy lud Boży (czyt. 3); w końcu proroctwo Joela jest tekstem do którego odnosi się św. Piotr, gdy przemawia do ludzi w dniu Pięćdziesiątnicy (czyt. 4).
Na początku mszy z dnia mówi się o wydarzeniu. Podczas gdy teksty Ewangelii lub z Apostoła czytane podczas obu mszy, przypominają obietnicę Jezusa o posłaniu Ducha Świętego, jak i Jego działaniu w społeczności chrześcijan i w każdym z nich. Modlitwy wspominają całe wydarzenie we właściwej im formie modlitewnej.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 Dekretu ogólnego w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim wydanym przez Konferencję Episkopatu Polski w dniu 13 marca 2018 r. (dalej: Dekret) informuję, że:
- Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Diecezja Płocka z siedzibą przy ul. Tumskiej 3 w Płocku, reprezentowana przez Biskupa Płockiego;
- Inspektor ochrony danych w Diecezji Płockiej, tel. 24 262 26 40, e-mail: inspektor@diecezjaplocka.pl;
- Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą w celu zapewnienia bezpieczeństwa usług, celu informacyjnym oraz pomiarów statystycznych;
- Przetwarzanie danych jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności, gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem;
- Odbiorcą Pani/Pana danych osobowych jest Diecezja Płocka oraz Redaktor Strony.
- Pani/Pana dane osobowe nie będą przekazywane do publicznej kościelnej osoby prawnej mającej siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- Pani/Pana dane osobowe z uwagi na nasz uzasadniony interes będziemy przetwarzać do czasu ewentualnego zgłoszenia przez Pana/Panią skutecznego sprzeciwu;
- Posiada Pani/Pan prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania zgodnie z Dekretem;
- Ma Pani/Pan prawo wniesienia skargi do Kościelnego Inspektora Ochrony Danych (adres: Skwer kard. Stefana Wyszyńskiego 6, 01-015 Warszawa, e-mail: kiod@episkopat.pl), gdy uzna Pani/Pan, iż przetwarzanie danych osobowych Pani/Pana dotyczących narusza przepisy Dekretu;
- Przetwarzanie odbywa się w sposób zautomatyzowany, ale dane nie będą profilowane.