Papież Jan Paweł II odwiedził Płock w dniach 7-8 czerwca 1991 roku, w czasie czwartej pielgrzymki do Polski, odbywającej się pod hasłem „Bogu dziękujcie, Ducha nie gaście”. W „książęcym grodzie” nad Wisłą rozważał X przykazanie Boże: „Ani żadnej rzeczy, która jego jest”.
Bp Piotr Libera przed rozpoczęciem Eucharystii przypomniał, że będzie ona sprawowana przy ołtarzu, przy którym 30 lat sprawował ją św. Jan Paweł II. Podziękował za obecność abp. Wojciechowi Polakowi, prymasowi Polski i metropolicie „Kościoła, który jest w Gnieźnie - kolebce chrześcijaństwa i państwowości na ziemiach Piastów”. Zaznaczył, że obecność abp. Polaka w Płocku „uwypukla historyczną bliskość Wzgórza Tumskiego z prymasowskim Wzgórzem Wojciechowym w Gnieźnie”.
Podziękował też wszystkim, którzy chcą pamiętać o tej chwili, gdy „u siebie” przeżywali niepowtarzalne skrzyżowanie wzroku z Janem Pawłem II: - Spotkanie z wielkim, świętym człowiekiem, odpowiedzialnym za duchowy kształt świata na przełomie drugiego i trzeciego tysiąclecia, z bohaterem narodowym, który na podobieństwo naszych największych wieszczów i wodzów wykuwał zręby niepodległości naszej Ojczyzny – podkreślił bp Piotr Libera.
Jubileuszowej Eucharystii w kościele parafii św. Jadwigi Królowej w Płocku (na terenie tej parafii św. Jan Paweł II w 1991 roku odprawił Eucharystię) przewodniczył abp Wojciech Polak, Prymas Polski, metropolita gnieźnieński, a koncelebrowali ją: biskup płocki Piotr Libera, biskup pomocniczy diecezji płockiej Mirosław Milewski, biskup senior Roman Marcinkowski.
Abp Wojciech Polak w homilii podkreślił, że św. Jan Paweł II 30 lat temu w Płocku przypomniał, że „prawda, której mamy uczyć się od Chrystusa - to prawda miłości”. Jeśli ludzie się na tę prawdę zamykają, to stają się „niewolnikami utrwalonych przekonań i sądów”, są zatwardziali w sposobie myślenia i patrzenia na innych, wrodzy i nieufni.
- Jakże łatwo i często i nam przychodzi formułować szybkie sądy, wypowiadać niesprawdzone opinie, oceniać człowieka zaledwie po jednym geście lub wyrwanym z kontekstu słowie. Jak często najszlachetniejsze nawet pomysły zalewane są falą niczym nieuzasadnionego hejtu tylko dlatego, że inicjatywa wyszła od kogoś, kto stoi po drugiej stronie ustawionego przez nas muru i podziału – głosił abp Polak.
Dodał, że „jeśli nadal będziemy stawać jedni przeciw drugim, naprawdę nie możemy się ostać”. To nie jest Boże ani chrześcijańskie, bo nienawiść i podział są działaniem złego ducha. Ich źródłem jest jednak – jak przestrzegał św. Jan Paweł II – to „czym żyje naprawdę ludzkie serce”. Gdy człowieka opanowuje pożądanie rzeczy czy władzy i nie ma już miejsca na dobro wyższe, duchowe wtedy „sam człowiek staje się poniekąd niewolnikiem posiadania i używania”; a przecież Papież nauczał, że „osoba ludzka jest ważniejsza niż rzeczy, a dusza jest ważniejsza niż ciało”.
- Jakże łatwo wówczas zagubić to, co nas jednoczy i łączy, co nas jakoś wewnętrznie spaja, a jakże szybko wchodzi się wówczas na drogę nieuzasadnionych sporów i podziałów, wciąż nowych kłótni, których źródłem i przyczyną są jedynie jakieś własne interesy, a nie troska o dobro wspólne – głosił hierarcha.
Metropolita zauważył też, że w papieskiej homilii sprzed 30. laty zostały wskazane dwie konkretne postawy, aktualne i dziś: uczciwość i wolność. Jan Paweł II powiedział wówczas, że „uczciwość jest źródłem wzajemnego zaufania, źródłem pokoju społecznego i prawdziwego rozwoju”. Wolność zaś jest zadaniem i wezwaniem, bo wciąż „trzeba się uczyć być prawdziwie wolnym (…), tak, ażeby nasza wolność nie stawała się własną niewolą, zniewoleniem wewnętrznym, ani też nie stawała się przyczyną zniewolenia innych”.
Ograniczenia pandemiczne, które tak wielu dały się we znaki, wywróciły życie - także religijne, do góry nogami, pokazały, jak bardzo krucha jest ludzka wolność. Niejednokrotnie obnażyły one głęboką pustkę. Tymczasem to w Chrystusie należy „odnaleźć prawdziwy sens wolności i uczciwości, sens prawdy i miłości”.
Metropolita gnieźnieński życzył, aby wspomnienie papieskiego pielgrzymowania przyniosło „zachętę do wewnętrznej odnowy”, dodało siły podobnej do tej, którą otrzymali wówczas rodacy, gdy u progu wolności stanął między nimi „Piotr naszych czasów”. Jan Paweł II powiedział wtedy, że jest „dobrej myśli, bo Polacy nieraz umieli być wolnymi, umieli swoją wolność przekształcić w twórczość, przymierze, solidarność. Umieli swoje umiłowanie wolności przekształcić także w ofiarę”.
W czasie Eucharystii Witold Wybult, prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej, jeden ze współtwórców nowego pomnika Papieża, podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do jego realizacji: - Nowy pomnik to dzieło nie tylko dobrych serc, ale także umysłów ludzi zaangażowanych w troskę o wygląd i historyczne dziedzictwo naszego miasta. W historii Płocka wizyta Papieża Polaka była jednym z najważniejszych wydarzeń, a kult Bożego Miłosierdzia przyciąga na Stary Rynek tysiące pielgrzymów. Jak Płock wrósł w dzieje Polski, tak w dzieje tego miasta wpisał się Bóg przez Jana Pawła Wielkiego – zaakcentował.
Zaznaczył ponadto, że owocem papieskiej pielgrzymki było m.in. wiele wybudowanych kaplic i kościołów na terenie diecezji, peregrynacja obrazu Jezusa Miłosiernego w parafiach, rozwój kultu Miłosierdzia Bożego, a także działalność Katolickiego Radia Diecezji Płockiej.
Oprawę muzyczną Eucharystii zapewniła Płocka Kapela Katedralna „Canzona” oraz Harcerski Zespół Pieśni i Tańca „Dzieci Płocka”.
Po Eucharystii jej uczestnicy przeszli w ramach X Płockiego Marszu dla Życia i Rodziny na pobliski Plac Celebry Papieskiej z 1991 roku. Po odmówieniu Litanii do Najświętszego Serca Jezusa został tam odsłonięty nowy pomnik, upamiętniający historyczną wizytę św. Jana Pawła II w Płocku. Aktu poświęcenia dokonał Prymas Polski Wojciech Polak.
Leszek Brzeski, jeden z inicjatorów budowy nowego pomnika, przypomniał płocczanom historię, w jaki sposób miejsce Eucharystii z Papieżem miało być upamiętnione. Taki zamysł miał od początku śp. Andrzej Drętkiewicz, pierwszy niekomunistyczny prezydent miasta, który witał Jana Pawła II na lotnisku w Płocku. Gdy przestał być prezydentem, nadal się o to starał. W 2001 roku na Placu Celebry umieszczono pamiątkową tablicę, zamontowano ją na jedynym ocalałym filarze wspierającym ołtarz papieski (pozostałe słupy zostały zniszczone). Potem nie udało się nazwać miejsca celebracji – Placem Eucharystii, ale ostatecznie nazwano go Placem Celebry Papieskiej. Następnie w miejscu tablicy powstał obelisk z wizerunkiem św. Jana Pawła II, na ścianach znalazł się fragment homilii papieskiej oraz pierwotna tablica pamiątkowa.
- Każdego roku 7 czerwca Andrzej Drętkiewicz organizował przy tablicy spontaniczne spotkania „czerwcowe” z okazji pielgrzymki Jana Pawła II do Płocka, po jego śmierci w 2014 roku były one kontynuowane, jednak uczestnicy zgromadzeni na Placu Celebry wskazywali na brak krzyża, o który tak walczył Andrzej Drętkiewicz – podkreślił radny miejski.
Liczący ponad 5 m pomnik - krzyż z płaskorzeźbą Jezusa Miłosiernego nawiązuje w swej formie do projektu ołtarza papieskiego z 1991 roku - w Płocku 90 lat temu św. s. Faustyna Kowalska po raz pierwszy zobaczyła Jezusa w obrazie „Jezu ufam Tobie”. Pomnik został zaprojektowany i wyrzeźbiony przez prof. Stanisława Słoninę z Podkowy Leśnej. Jest wykonany z brązu. Wykonawcą była odlewnia artystyczna Piotra Piszczkiewicza z Krakowa. Renowacją i ekspertyzą Placu Celebry Papieskiej zajął się Andrzej Dzięgielewski z podpłockiego Słupna. Pracami związanymi z powstaniem pomnika i jego otoczenia kierował wydział inwestycji i remontów Urzędu Miasta Płocka. W przyszłości w sąsiedztwie pomnika m.in. stanie kiosk multimedialny.
Nowy pomnik został wykonany za środki pochodzące z Budżetu Obywatelskiego miasta Płocka na rok 2021. Powstał z inicjatywy ks. dr. Wojciecha Kućki, duszpasterza rodzin diecezji płockiej, wykładowcy na UKSW w Warszawie i w WSD w Płocku, dyrektora wydziału ds. rodzin Kurii Diecezjalnej w Płocku i Leszka Brzeskiego, radnego miasta Płocka, społecznika, propagatora sportu. Do nich dołączył Witold Wybult, prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej, prezes Fundacji „Cokolwiek uczyniliście”, pracownik wydziału ds. rodzin w płockiej Kurii.
W projekt zaangażowały się organizacje katolickie: Akcja Katolicka, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, Katolickie Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, Zakon Rycerzy św. Jana Pawła II, Parafialno-Uczniowski Klub Sportowy „Viktoria”, Klub Inteligencji Katolickiej, a także Kuria Diecezjalna Płocka.
W jubileuszowej uroczystości w Płocku uczestniczyli m.in. księża, którzy w 1991 roku organizowali pielgrzymkę Papieża do Płocka. Obecny był prof. Stanisław Słonina – autor projektu nowego pomnika, proboszcz parafii św. Jadwigi Królowej ks. prał. Stanisław Kaźmierczak, wiceprezydent Płocka Roman Siemiątkowski, przedstawiciele samorządu i parlamentu RP, poczty sztandarowe.
Oficjalne uroczystości poprzedziło czuwanie modlitewne, które poprowadziło Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia. Poza tym dwukrotnie wybrzmiała papieska „Barka”: najpierw w kościele, a potem pod nowym pomnikiem na Placu Celebry Papieskiej.
Papież Jan Paweł II przybył do Płocka na zaproszenie bp. Zygmunta Kamińskiego w czasie IV pielgrzymki do Ojczyzny, odbywającej się pod hasłem „Bogu dziękujcie, Ducha nie gaście”, w dniach 7-8 czerwca 1991 roku. Ojciec święty przypomniał wówczas Polakom treść Dekalogu i przykazania miłości.
W stolicy diecezji płockiej obchodzono wtedy 60. rocznicę pierwszego objawienia Jezusa Miłosiernego św. Faustynie Kowalskiej (22 lutego 1931 roku), 50. rocznicę męczeńskiej śmierci biskupów męczenników: abp. Antoniego J. Nowowiejskiego i bp. Leona Wetmańskiego (zginęli w 1941 roku w niemieckim obozie w Działdowie, beatyfikowani w roku 1999) oraz finalizowano 42. synod diecezjalny.
W Płocku Papież przewodniczył Eucharystii na placu, który obecnie nosi nazwę Placu Celebry Papieskiej (w sąsiedztwie stadionu klubu sportowego Wisła), z udziałem około 200 tys. wiernych. Eucharystia z Janem Pawłem II była pierwszą transmisją Katolickiego Radia Płock (obecnie Katolickie Radio Diecezji Płockiej), pierwszej katolickiej rozgłośni radiowej w Polsce po transformacji ustrojowej.
W Płocku Ojciec święty powiedział m.in. „Przywracajmy blask naszemu pięknemu słowu «uczciwość»: uczciwość, która jest wyrazem ładu serca, uczciwość w słowie i czynie, uczciwość w rodzinie i stosunkach sąsiedzkich, w zakładzie pracy i w ministerstwie, w rzemiośle i handlu, uczciwość, po prostu uczciwość w całym życiu. Jest ona źródłem wzajemnego zaufania, a w następstwie jest także źródłem pokoju społecznego i prawdziwego rozwoju”.
W czasie pielgrzymki ponadto pobłogosławił pomnik sługi Bożego abp. A.J. Nowowiejskiego, spotkał się z osadzonymi na dziedzińcu Zakładu Karnego (było to jedyne więzienie w Polsce, odwiedzone przez papieża), w bazylice katedralnej przewodniczył nabożeństwu czerwcowemu, podczas którego zamknięto 42. synod diecezji płockiej. Wieczorem rozmawiał z wiernymi z dwóch okien w domu biskupim.
Na zakończenie wizyty Papież podziękował płocczanom za „serdeczne spotkanie”: „Niech ten Płock, który tak głęboko wrósł w dzieje Polski, w dzieje Kościoła, nadal wzrasta i nadal pozwala rosnąć całej wielkiej wspólnocie naszej Ojczyzny. Niech wnosi do wspólnoty naszej Ojczyzny to wielki dobro, które ma do wniesienia, które należy do jego przyszłości i do jego współczesności”.
