Rocznicowe uroczystości w skansenie w Sierpcu poprzedziła Msza św. w zabytkowym kościele z Drążdżewa. Wybudowany w 1744 roku jako „kaplica myśliwska”, jest jednym z najstarszych zachowanych drewnianych obiektów sakralnych na Mazowszu północno-zachodnim.
Mszy św. przewodniczył ks. kan. dr hab. Sławomir Zalewski, proboszcz parafii pw. św. Wita. Modesta i Krescencji w Sierpcu. W kazaniu powiedział, że Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu przekazuje kulturę minionych lat, ale też tworzy nowe doświadczenia. Podkreślił, że kultura oznaczała uprawę, najpierw była to uprawy roli, ziemi. Potem kultura stała się „uprawianiem i ćwiczeniem intelektu”, aby ten nie przekształcił się w „coś przewrotnego i złego”.
- Wreszcie kultura oznaczała uprawę duszy i sumienia, najbardziej delikatnych obszarów bytu ludzkiego, które stanowiły o szczęściu i radości człowieka. Podstawową rolę odgrywała religia i moralność ściśle z nią związana. Jakimi wartościami został uprawiony duch, takie przynosił owoce w postępowaniu i życiu – powiedział ks. Zalewski.
Zdaniem teologa, jednym z ważniejszych celów skansenów jest przywracanie etosu człowieka i jego wielkości w powiązaniu z ziemią: rodzinną i ojczyźnianą. Ważne jest ukazywanie zdrowego związku z przyrodą, na wzór rolników, którzy w przeszłości patrzyli na ziemię, jak na coś bliskiego, ważnego, delikatnego. Prości chłopi „nie chcieli ziemi ranić, upadlać, wyrywać wnętrzności dla zysku; chcieli żyć z nią w harmonii, w pięknie, w jedności”.
- Taką postawę kształtowała w nich kultura ducha. Wiara otwierała im oczy na piękno i dobro przyrody. Ich duch i wiara przeplatały się z uprawą ziemi i porami roku. Taka placówka powinna ukazywać piękne strony ducha i materii, przeplatanie wiary i uprawy roli. Oby Bóg błogosławił trud wszystkich pracowników i oświecał mądrością w jej rozwoju – życzył proboszcz parafii farnej w Sierpcu.
Oprawę liturgii przygotowali artyści z Zespołu Tańca Ludowego „Masovia” filii Politechniki Warszawskiej w Płocku.
W programie rocznicowych obchodów znalazła się m.in. ogólnopolska konferencja naukowa „Przyszłość naszego dziedzictwa”, z udziałem około 80 muzealników z kraju, koncert folklorystyczny, spektakl o Mirze Zimińskiej-Sygietyńskiej, pokazy zajęć gospodarskich i zwyczajów wiejskich. Gospodarzem jubileuszu był Jan Rzeszotarski, dyrektor Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu.
***
Założone w 1971 r. Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu zajmuje powierzchnię ponad 60 ha. Na ekspozycję składają się m.in. wieś rzędówka z 10 zagrodami, kościół, dworek, karczma i kuźnia. Całość wyróżnia przede wszystkim pietyzm, z jakim odwzorowano gospodarstwa z XIX i XX wieku. Zadbano nie tylko o wnętrza, ale również o otoczenie budynków – ogrody, pola, sady, pasieki oraz zwierzęta pasące się za miedzą.
Skansen drobiazgowo odwzorowuje wieś mazowiecką drugiej połowy XIX wieku. Dzięki wielu atrakcjom dla zwiedzających, a także modernizacji i poszerzaniu infrastruktury, turysta w aktywny sposób może zapoznać się z dziedzictwem Mazowsza. Muzeum zachwyca nie tylko zwiedzających, jego plenery wykorzystywano w takich filmach jak „Ogniem i mieczem” czy „Pan Tadeusz”.